“Öncelikle umutsuzluğa kapılmamamız gerek. Çünkü küresel bir hareket iklim krizine karşı çalışıyor, mücadele ediyor. Hükümetlerin artık boş vaatlerinden çok sıkıldık ve bunun için eylemler, etkinlikler yaparak sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Artık zamanımız kalmadı ve acilen taleplerimizin uygulanması gerek. Karar vericiler bu şekilde hiçbir şey yokmuş gibi davranmaya devam ederse geri dönülemez bir noktaya geleceğiz. “Dünyayı sen mi kurtaracaksın, bir kişiden ne olur ki” gibi kalıp yargılara takılmamalıyız.”
İklim değişimi uzun yıllardır sosyal hayatın bir parçası. Tükettiğimiz gıdaya, içtiğimiz suya ve günlük hayat pratiklerimize daha fazla etki ettikçe daha çok konuşmaya başlıyoruz elbette. Her yıl daha genç nesil konuyu ele aldıkça hem bilinç artıyor hem de toplumda daha geniş bir alanda karşılık buluyor.
‘22 Mart Dünya Su Günü’ kapsamında bu hafta boyunca su ihtiyacı, temiz su kaynaklarının önemi ve yakın alanlardaki birçok farkındalık çalışması, iletişim faaliyeti göreceğiz elbette. Bu çalışmaların temiz su kaynakları sürdürülebilirliğine konusundaki farkındalığı daha fazla arttırmasını umut ederek ‘İklim Öncüleri’ ile çevresel duyarlılıkların karşılık bulduğu her alanda A’dan Z’ye iklim değişimini ve neler yapılabileceğini görüştük.14-25 yaş arası jenerasyonun aldığı sorumlulukları keyifle değerlendirdik. Yeni nesil, geleceği için gelecekte var olma savaşı verirken onlara kulak vermiş olduk. ’25 Mart Küresel İklim Grevi’ne hazırlandıkları bugünlerde hem günün hem de haftanın önemine ilişkin destekleyici bilgileri paylaştık.
‘Dünya Su Günü’ öncelikli olarak iklim adına nerede ne yapılmalı,’25 Mart Küresel İklim Grevi‘ ve ötesinde İklim Öncüleri ne yapıyor sorularının cevapları röportajımızda…
1. ‘İklim Öncüleri’ çok genç bir oluşum hem katılımcılarının yaş aralığı hem de yaklaşık bir yıllık hikayesi ile. ‘Bilim Virüsü’ nün kısa hikayesinden yola çıkıp ‘İklim Öncüleri’ nasıl başladı?
İklim Öncüleri 1 Eylül 2021’de Bilim Virüsü çatısı altında kurulmuştur. Amacımız değişime öncülük etmek, iklim krizi ve bu krizin getirmiş olduğu eşitsizliklerin önüne geçmek ve gençler olarak sesimizi duyurmak. 2021 Mart ayında başlayan kuruluş süreci 1 Eylül 2021 Dünya Barış Günü’nde tamamlandı. Şu anda da yaklaşık 60’a yakın gençten oluşuyoruz.
2. Pandemi süreci öncesi özellikle lise öğrencilerinde oldukça geniş yankı uyandıran ve Türkiye’de de karşılık bulan FFF(FridaysForFuture) ya da ‘Gelecek İçin Cumalar’ hareketi dünya genelinde ses getirmeye başlamıştı. Çalışmalarınız bu sivil inisiyatif ile birebir örtüşüyor mu?
Pek çok üyemiz ya önceden Fridays For Future’ın Türkiye oluşumunun (yeni adıyla İklim İçin Türkiye) üyesiydi ya da hala üyeler. Genel olarak amaçlar bakımından FFF hareketiyle örtüşsek de yapı bakımından ve odak noktası olarak farklılık gösteriyoruz. Biz proje odaklıyız ve başvuru sürecinden geçerek öncü kabul ediyoruz. Sadece 14-25 yaş aralığından insanlar üyemiz olabiliyor ve düzenli katılım sağlamaları gerekiyor. Diğer genç iklim platformları daha esnek üye alımı yapabiliyor. Genelde diğer platformların ana odakları grevler, aktivizm oluyor. Uluslararası FFF grupları ile bağlantımız yok onların faaliyetleriyle yer yer paralel gitsek de kendi kendimizi ilerletiyoruz. Türkiye’deki diğer iklim hareketleriyle ise oldukça yakınız ve beraber pek çok proje üretiyor, grev düzenliyor, kampanyalar yürütüyoruz.
3. Eğitimler, seminerler ya da okullar ile yürütülen çalışmalarınızda kime, iklim değişikliğine ilişkin sorunları nasıl anlatıyorsunuz? Hangi alanlarda faaliyetler yürütüyorsunuz?
Bizi dinlemek isteyen herkese iklim krizini, bilimin ışığında anlatıyoruz. İklim krizinin dünyamıza yani evimize olan tehlikelerini, artırdığı sağlık sorunlarını, yok ettiği geleceğimizi anlatıyor ve bu krize karşı taleplerimizi tekrardan hatırlatıyoruz. Eğitim, toplumsal cinsiyet eşitliği, adalet, sağlık, çevre vb. alanlarda faaliyet yürütmekteyiz çünkü iklim krizi sadece iklimi değil tüm toplumu ilgilendiren bir mesele.
4. Daha fazla aktivist ile buluşabilmek adına farklı çalışmalarınız ya da yeni projeleriniz var mı?
Daha yeni Birleşmiş Milletler Çevre Programı kapsamında düzenlediğimiz Ulusal Gençlik Çevre Zrivesi’ nin organizasyonunu bitirdik ve Türkiye’nin dört bir yanından gençle tanıştık. Onları da İklim Öncüleri’ ne başvurmaya davet ettik. Bu gibi zirveleri düzenlemek için çalışıyoruz. İl yerellerindeki grevlerde pek çok yeni aktivistle tanışıyoruz ve İklim Öncüleri’ ni anlatıyoruz. Kuracağımız İklim Öncüleri Yerel Ağları ile de her il bazında grevlerin düzenlenmesine yardım etmeye çalışıyoruz. ‘İklim Kozası Kampı’ gibi çevrimiçi uzun soluklu projeler ile de, yüz yüze düzenlemek istediğimiz kamp projelerimiz ile de aynı amaç için çalışıyoruz.
5. Yakın dönem popüler kültürden bir örnek ‘Don’t Look Up!’ filmine de atfen insanlar neden yukarı bakmaz. Bir gün iklim değişikliğinin ciddiyetine inanacak ve tüm dünya nüfusu olarak topluca bir harekete kendimizi ikna edecek miyiz? Geç mi kaldık?
Öncelikle umutsuzluğa kapılmamamız gerek. Çünkü küresel bir hareket iklim krizine karşı çalışıyor, mücadele ediyor. Hükümetlerin artık boş vaatlerinden çok sıkıldık ve bunun için eylemler, etkinlikler yaparak sesimizi duyurmaya çalışıyoruz. Artık zamanımız kalmadı ve acilen taleplerimizin uygulanması gerek. Karar vericiler bu şekilde hiçbir şey yokmuş gibi davranmaya devam ederse geri dönülemez bir noktaya geleceğiz.
6. Sıfır karbon salınımı için sadece kömür ve benzeri yüksek karbon salınımına yol açan yakıtların kullanılmaması dışında neler yapabiliriz? Bir kişi neleri değiştirebilir?
Öncelikle hükümetlerin yapması gereken çok şey var. Fosil yakıtlar acilen yerin altında bırakılmalı. Fosil yakıtlara yatırımlar devam ettikçe iklim krizini kontrol altına almak mümkün değil. İklim krizinin kriz boyutuna gelme sebeplerinin başında hayvancılık sektörü geliyor. Hayvanların artık sömürülmemesi ve etik olana geçilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bireysel olarak daha az tüketmeye çalışmamız gerekiyor, hayvan sömürüsüne destek olmamalıyız. Eylemlere, etkinliklere katılabilir ve eğitimler alabilirsiniz. “Dünyayı sen mi kurtaracaksın, bir kişiden ne olur ki” gibi kalıp yargılara takılmamalıyız.
7. Elektrikli araç, güneş enerjisinin yaygınlaşması uzun vadede tüm dertlere çözüm mü? Yenilenebilir enerji kaynakları ile sıfır karbon ayak izi sürülen bir yaşam mümkün mü?
Sadece enerji kaynaklarının sürdürülebilir ve temiz olması sıfır karbon ayak izi için yeterli olmasa da böyle bir yaşamı sağlamak adına oldukça büyük bir öneme sahip. İhtiyacımız kadar üretir ve tüketirsek, yenilenebilir enerji sistemlerini doğayla uyum içerisinde diğer canlı ve cansız varlıklara zarar vermeden kurarsak, madencilik faaliyetlerini denetlersek, toprak-su-hava kirliliğinin önüne geçersek sıfır karbona ulaşabiliriz.
8. Apolitik ve tarafsız bir tavır sergilediğiniz öncelikleriniz arasında yazıyor ama COP’26 sürecini de düşünürsek sıfır karbon salınımının zorunluluğunu anlatmak için tamamen apolitik bir tavır ile ilerleyebilmek mümkün mü?
Bizler siyasi ideolojilerden bağımsız ilerliyoruz çünkü bu meseleyi partiler üstü hatta ülkeler üstü görüyoruz. Apolitik olmamız karar alıcılara taleplerimizi anlatmamıza ve gençlerin düşüncelerini göstermemize engel olmuyor. Pek çok farklı belediye ve pek çok farklı parti bizlerle taleplerimizi dinlemek üzere görüşmek istiyor. Onlardan gelen bu istekler doğrultusunda taleplerimizi anlatıyoruz. Özellikle İstanbul’daki yerel yönetimlerle sıkı irtibat halindeyiz. Bir siyasi parti, siyasi lider, ideoloji vb. hiçbir şekilde açık şekilde desteklemeden ya da açık şekilde karşı çıkmadan da karar alıcılara sesimizi duyurmanın mümkün olduğuna inanıyoruz.
9. ‘İklim Öncüleri’ ne gönüllü ya da daimi çalışan olarak nasıl katılabiliriz? Sizin hangi alanlarda, hangi gönüllü desteklere ihtiyacınız var?
İklim Öncüleri’ nde daimi çalışan bulunmuyor. Platform içerisindeki herkes tamamen gönüllü çalışıyor. Bizlerle proje geliştirmek isteyen gençler sosyal medya hesaplarımızı özellikle Instagram hesabımızı ( @iklim.onculeri ) takip ederek başvuru dönemlerinde paylaşılan form aracılığıyla başvuru yapabilir. Yetişkinler, uzmanlar, kurumlar vb. bizi desteklemek isteyen herkes iklimonculeri@gmail.com’a mail atarak ya da Instagram üzerinden DM atarak bizlere ulaşabilir. Yetişkin bireylerden oluşan pek çok farklı ekipler ile de irtibat halindeyiz. Teknik, koordinasyona ilişkin, iletişim ve bağlantı sağlamamıza yönelik her türlü destek ihtiyacımız için onlardan yardım alıyoruz. Ayrıca bizi desteklemek isteyen yetişkinlerle de ayrı bir grup kurmayı planlıyoruz. Şu an sponsorluk desteklerine, uzman desteklerine ihtiyaç duymaktayız.
10. Kaynak geliştirme faaliyetlerinizi (nakdi ya da ayni yardım) öğrenebilir miyiz?
Projeler, etkinlikler bazında sponsorluk ya da hibe destekleri aracılığıyla faaliyetlerimizi gerçekleştirmekteyiz. İklim Öncüleri herhangi bir bağış almamakta. Genel olarak faaliyetler sırasında oluşan giderleri sponsor olmak isteyen kurumlar ya da iş birliği sağladığımız partnerler tarafından karşılanmakta. Bizlere etkinlik bazında hibe desteği ya da sponsor desteği sunmak isteyen herkesle görüşmelere açığız.
